Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50’si dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sınırına göre, yoksulluk oranı 2023 yılında 0,9 puan azalarak yüzde 13,5 oldu. Medyan gelirin yüzde 60’ı dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sınırına göre hesaplanan yoksulluk oranı ise son yılda 0,3 puan azalarak yüzde 21,3 olarak gerçekleşti
YOKSULLUK ORANI DÜŞÜŞTE
Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50’si dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sınırına göre, 2023 yılında yoksulluk oranı yüzde 13,5 olarak kaydedildi. Bu oran, 2022 yılına göre 0,9 puanlık bir azalmayı temsil ediyor. Medyan gelirin yüzde 60’ı temel alınarak yapılan hesaplamalarda ise yoksulluk oranı yüzde 21,3 oldu. Aynı şekilde, yüzde 40’lık ve yüzde 70’lik medyan gelir eşiklerinde de yoksulluk oranlarında düşüşler gözlemlendi.
YOKSULLUK TİPİNE GÖRE FARKLILIKLAR GÖSTERİYOR
Yoksulluk oranı, hanehalkı tipine göre farklılıklar göstermekte. Çekirdek aile bulunmayan hanelerde yoksulluk oranı yüzde 7,7, tek kişilik hanehalklarında ise yüzde 7,3 olarak belirlendi. Tek çekirdek aileden oluşan hanelerde yoksulluk oranı yüzde 13,3’e geriledi. Bu veriler, geniş aile yapısının yoksulluk üzerindeki olumlu etkisini ortaya koyuyor.
EĞİTİM DÜZEYİ VE YOKSULLUK İLİŞKİSİ
Eğitim durumu, yoksulluk oranlarında belirleyici bir faktör. Okur-yazar olmayan bireylerin yüzde 25,4’ü, yükseköğretim mezunlarının ise sadece yüzde 2,7’si yoksul olarak tanımlandı. Bu durum, eğitim seviyesinin artırılmasının yoksullukla mücadeledeki önemini vurguluyor.
MADDİ VE SOSYAL YOKSUNLUK
2023 yılı itibarıyla maddi ve sosyal yoksunluk oranı yüzde 14,4 olarak hesaplandı. Bu oran, 2022 yılına göre 2,2 puanlık bir azalma göstermektedir. Maddi ve sosyal yoksunluk, hanehalklarının temel ihtiyaçlarını karşılayamama durumunu ifade ediyor. Haneler, otomobil sahibi olma, ekonomik olarak beklenmedik harcamaları yapabilme gibi çeşitli kriterlere göre değerlendiriliyor.
Dört yıllık panel veriler kullanılarak hesaplanan sürekli yoksulluk oranı ise yüzde 13,0 olarak belirlendi. Bu oran, bir önceki yıla göre 1 puanlık bir azalma göstermektedir.
BÖLGESEL YOKSULLUK FARKLILIKLARI
Yoksulluk oranı, bölgeler arasında da önemli farklılıklar göstermektedir. TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis) bölgesinde yoksulluk oranı yüzde 3,1 ile en düşük seviyede kalırken, TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan) bölgesinde yüzde 14,6 ile en yüksek yoksulluk oranı kaydedilmiştir.
SOSYAL DIŞLANMA RİSKİ
Yoksulluk veya sosyal dışlanma riski altında olanların oranı yüzde 30,7 olarak tespit edilmiştir. Bu oran, 0-17 yaş grubunda yüzde 40,1, 18-64 yaş grubunda yüzde 28,0 ve 65 yaş üstü grubunda yüzde 23,1 seviyesindedir.
KONUT DURUMU VE PROBLEMLERİ
Kendilerine ait bir konutta yaşayanların oranı yüzde 56,2 olarak hesaplandı. Ancak konutun izolasyonundan dolayı ısınma sorunu yaşayanların oranı yüzde 32,6 olarak kaydedildi. Ekonomik yükler de artmakta; hanelerin yüzde 58,0’ı taksit ödemeleri veya borçları olduğunu beyan etti.