Belirsiz ifadeler yerine ‘ölüm’ kavramının açıkça anlatılması gerektiğine dikkat çeken Üsküdar Üniversitesi NP Etiler Tıp Merkezi Çocuk Ergen Uzman Klinik Psikolog Aybeniz Yıldırım, “‘Öldü’ ifadesi, doğru ve basit bir açıklamadır. ‘Uyuyor’ veya ‘gitti’ gibi ifadeler kafa karıştırıcı olabilir” dedi. Çocukların karmaşık duygular yaşayabileceğinin unutulmaması gerektiğini aktaran Yıldırım, “Sorulara sabırla, yaşlarına uygun şekilde ve dürüstçe cevap vermek gerekir. Rutin aktivitelerine devam etmelerini desteklemek, onları rahatlatabilir” önerisinde bulundu.
‘ÇOCUKLAR KARMAŞIK DUYGULAR YAŞAYABİLİR’
Çocuklara vefat haberi verirken, duygu ve gelişim seviyelerini göz önünde bulundurmanın çok önemli olduğunu vurgulayan Uzman Klinik Psikolog Yıldırım, “Bu konuşma hassasiyet ve dikkat gerektirir. Çocuğun yaşına göre basit ve anlaşılır bir dil seçmeli. Küçük yaşlardaki çocuklar ‘ölüm’ gibi soyut kavramları anlamakta zorlanabilirler. Bu nedenle somut ifadeler tercih edilmeli” diye konuştu. Çocukların ölüm gibi büyük bir kaybı yaşarken karmaşık duygular hissedebileceklerine dikkat çeken Yıldırım, “Onlara bu duyguları yaşamanın normal olduğunu ve her türlü hislerinin kabul edildiğini anlatmak önemli” uyarısını yaptı. Çocukların genellikle ölümle ilgili sorular sorduklarını hatırlatan Uzman Klinik Psikolog Aybeniz Yıldırım sözlerini şöyle sürdürdü: “Sorulara sabırla, yaşlarına uygun şekilde ve dürüstçe cevap vermek gerekir. Vefat haberi verildikten sonra çocukların hayatlarında bir denge kurmalarına yardımcı olunmalı. Okula gitmek veya arkadaşlarıyla oynamak gibi normal aktivitelerine devam etmeleri, onları rahatlatabilir.”
‘ÇOCUKLAR KARŞISINDA KENDİ DUYGULARINIZI GİZLEMEYİN’
Ebeveynlerin ya da bakım verenlerin kendi duygularını da gizlememeleri gerektiğini aktaran Uzman Klinik Psikolog Aybeniz Yıldırım, sözlerini şöyle tamamladı: “Duygusal tepkilerinizi paylaşabilirsiniz. Bu, çocuğa duygusal ifadenin doğal olduğunu gösterir. Ancak bu duyguların çocuğu fazla etkilememesi için dikkatli olunmalı. Çocukların kayıp sonrası süreçte nasıl davranacakları ve ne hissedecekleri zamanla değişebilir. Sabırlı olmak ve onları dinlemek bu süreçte çok yardımcı olacaktır.”