Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, yaklaşan Kurban Bayramı öncesi kurbanlık fiyatları hakkında değerlendirmelerde bulundu. Bayraktar, “Bu yıl kurbanlık fiyatları geçmiş yıllara göre daha fazla değişkenlik gösteriyor. Özellikle bayram öncesinde et fiyatlarında meydana gelen değişimler, kurbanlık fiyatları arasındaki makasın açılmasına neden olurken, kurban almak isteyen vatandaşlarımıza ise kafa karışıklığı yaşatıyor” dedi. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından açıklanan kesilen kurbanlık hayvan sayılarına bakıldığında ülkemizde 2020 yılında 963 bin büyükbaş, 2 milyon 800 bin küçükbaş, 2021 yılında 987 bin büyükbaş, 2 milyon 700 bin küçükbaş, 2022 yılında 872 bin büyükbaş, 2 milyon 600 bin küçükbaş, 2023 yılında ise 847 bin büyükbaş, 2 milyon 800 bin küçükbaş hayvan kesildiğini aktaran TZOB Başkanı Bayraktar, açıklamasında bu yıl kesilen kurbanlık sayısında azalma beklediklerini belirterek, şunları kaydetti:
KESİLEN KURBAN SAYISI DÜŞECEK
Ülkemizde alım gücünün azalması ve kurbanlık fiyatlarındaki ciddi artışlar nedeniyle bu yıl büyükbaş kesimlerinde geçen yıla göre en az yüzde 20, küçükbaş kesimlerinde ise en az yüzde 10 civarında bir azalış olacağını tahmin ediyoruz. Son yıllardaki kurban satışlarını da göz önünde tuttuğumuzda bu yıl yaklaşık olarak 680 bin büyükbaş ve 2 milyon 500 bin küçükbaş hayvan olmak üzere toplamda 3 milyon 180 bin kurbanlık hayvan kesileceğini öngörüyoruz.”
FİYATLAR BÜYÜKBAŞTA 75 BİN LİRA İLE 250 BİN, KÜÇÜKBAŞTA İSE 8 BİN LİRA İLE 25 BİN LİRA ARASINDA
Ülke geneli kurbanlık hayvan fiyatları konusunda da bilgiler paylaşan bayraktar, sözlerini şöyle sürdürdü: “Ziraat Odalarımızdan aldığımız verilere göre ülkemizde ortalama fiyatların; hayvan başına büyükbaşta 75 bin lira ile 250 bin lira, küçükbaşta ise 8 bin lira ile 25 bin lira arasında değişeceği görülüyor. Canlı ağırlık fiyatının ise kilogram başına büyükbaş hayvanlarda 200 lira ile 300 lira, küçükbaş hayvanlarda 180 lira ile 300 lira arasında olacağını tahmin ediyoruz. Ülke ortalamasına bakıldığında, büyükbaş hayvanların canlı kilogram fiyatının 248 lira, küçükbaş canlı kilogram fiyatlarının ise 244 lira olduğu görülüyor.
Fiyatlar, geçen yıla göre, büyükbaşta yüzde 68,8, küçükbaşta ise yüzde 88,4 oranında arttı. Ortalama fiyat kilogram başına büyükbaşta 147 liradan 248 liraya, küçükbaşta ise 130 liradan 244 liraya çıktı.
VAKIF VE DERNEKLERİN YURT DIŞINDA UCUZA KURBAN KESMESİ ÜRETİCİLERİ ZORLUYOR
Geçmiş yıllarda vakıf ve derneklerin yurtiçi ile yurtdışı vekâlet ücretleri hemen hemen aynıyken bu makas son 3 yıldır giderek açıldı, 2024 yılında yüzde 173’e kadar yükseldi. Vakıf ve derneklerin yurtdışı fiyatlarını ülke içi fiyatlarına göre daha düşük tutması birçok vatandaşın ucuz diye oralara yönelmesine neden oluyor, bu da iç pazarda yetiştiricilerimizin satışlarını olumsuz etkiliyor. Ülke içindeki ve dışındaki muhtaç Müslümanlara yapılacak her kuruş yardımın daima destekçisiyiz. Ancak şunu da unutmamız gerekir. Kurban kesimini yurt içinde yapıp, elde edilen eti soğuk zincirde yurt dışındaki Müslümanlara gönderirsek üreticilerimizi ve hayvancılığımızı korumuş oluruz.
VEKALETEN KURBAN KESEN VAKIF VE DERNEKLER SIKI DENETLENMELİDİR
Tüm dernek ve vakıflardan bu hassasiyete uyarak Müslüman kardeşlerimiz için aracılık yapmalarını bekliyoruz. Diğer taraftan dernek ve vakıflara yatırılan paraların kurban kesiminde kullanılması ve bunların iyi bir şekilde denetlenmesi çok önemlidir. Vekâleten kurban kesmeyi taahhüt eden bu kuruluşların, bu dönemde ne kadar hayvanı nereden aldığı, hangi şartlarda ve nerelerde ne kadar kurbanlık kestiği, vekâleti veren kurban sahibinin vekâletinin yerine getirilip getirilmediği yetkili kurumlar tarafından sıkı bir şekilde kontrol edilmelidir. Aksi takdirde hem hayır işlemeyi düşünen vatandaşlarımızın hem de üreticilerimizin mağduriyeti söz konusu olabilecektir. Ayrıca dernek ve vakıflar kar amacıyla hareket etmemeli, toplu alımlarda üreticinin hakkını koruyacak fiyat politikası uygulamalıdır.”
KURBANLIK FİYATLARINI ARTIRAN ETKENLER
TZOB Genel Başkanı Bayraktar, fiyat değişim nedenleri olarak da damızlık hayvanların kesime gitmesi, yüksek enflasyonun yanında yem, işçilik, veteriner, ilaç, elektrik, nakliye ve benzeri masraflarda meydana gelen artışlar, işletmelerde çalışan bir işçiye ödenen ücretin bir yılda yüzde 100 artması, elektriğin ve mazot fiyatlarının yükselmesi gibi etkenleri gösterdi. Bayraktar, büyükşehirlere kurbanlık getirenlerin ödedikleri yüksek kiraların fiyatlar da etkili olduğunu belirterek, belediye başkanlarının bu konuda hassasiyet göstermesini istedi.
KURBANLIKLARA 107 MİLYAR 300 MİLYON ÖDENECEK
Kurban Bayramı’nda kesilecek yaklaşık 680 bin büyükbaş hayvana ödenecek paranın yaklaşık 67 milyar 545 milyon, küçükbaş hayvana ödenecek paranın ise 39 milyar 750 milyon lirayı bulacağını kaydeden Bayraktar, “Toplamda halkımızın kesilecek 3 milyon 200 bine yakın kurbanlık için 107 milyar 300 milyon liraya yakın para ödeyeceğini tahmin ediyoruz” dedi. Kurban kesiminin ardından deri ve sakatatların da ekonomiye 426 milyon 400 bin lira civarında katkı sağlayacağını vurgulayan Bayraktar, satılamayan kurbanlıkların Et ve Süt Kurumu tarafından üreticiyi mağdur etmeyecek bir fiyattan satın alınması gerektiğini de sözlerine ekledi. Birsen Mantaş-Murat Erden