Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılına ait ‘İl Bazında Gayrisafi Yurt İçi Hasıla’ verilerini açıkladı. Buna göre gayrisafi yurt içi hasıladan 2023 yılında en yüksek payı yüzde 30,4 ile İstanbul alırken, Afyon 17’nci sırada yer aldı.
AFYON, 2023 YILINDA 8 MİLYAR 637 MİLYON LİRALIK PAY ALDI
İl düzeyinde cari fiyatlarla Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) hesaplamalarına göre, 2023 yılında İstanbul 8 trilyon 60 milyar 358 milyon TL ile en yüksek GSYH’ye ulaştı ve toplam GSYH’den yüzde 30,4 pay aldı. İstanbul’u, 2 trilyon 538 milyar 686 milyon TL ve yüzde 9,6 pay ile Ankara, 1 trilyon 614 milyar 161 milyon TL ve yüzde 6,1 pay ile İzmir izledi. GSYH’den en büyük alan iller arasında 17’nci sırada yer alan Afyon, 2023 yılında 8 milyar 637 milyon liralık pay aldı.
AFYON’UN YILLARA GÖRE GSYH’DEN ALDIĞI PAY
Tüm illerin son 20 yıldan bu tarafa aldığı GSYH paylarını da açıklayan TÜİK verilerine göre, Afyon’un aldığı pay 2004’te 3 milyon 886 bin, 2005’te 4 milyon 670 bin, 2006’da 5 milyon 55 bin, 2007 yılında 6 milyon 200 bin, 2008’de 7 milyon 59 bin, 2009’da 6 milyon 45 bin, 2010’da 7 milyon 560 bin, 2011 7 milyon 745 bin, 2012’de 7 milyon 815 bin, 2013’te 8 milyon 227 bin, 2014’te yılında 8 milyon 287 bin, 2015’te 7 milyon 558 bin, 2016’da 7 milyon 665 bin, 2017’de 7 milyon 597 bin, 2018’de 6 milyon 752, 2019’da 6 milyon 320 bin, 2020’de 5 milyon 881 bin, 2021’de 5 milyon 964 bin, 2022’de 6 milyon 889 bin, 2023’te 8 milyon 637 milyon lira oldu.
AFYON’DA 2023 YILINDA KİŞİ BAŞI GSYH 202 BİN 889 LİRA
Kocaeli, kişi başına GSYH’de 2023 yılında 516 bin 460 TL ile ilk sırada yer alırken, Afyon’un aldığı pay 2004’te 5 bin 564, 2005’te 6 bin 294, 2006’da 7 bin 282, 2007’de 8 bin 58, 2008’de 9 bin 42, 2009’da 9 bin 337, 2010’da 11 bin 354, 2011’de 12 bin 985, 2012’de 14 bin 82, 2013’te 15 bin 657, 2014’te 18 bin 117, 2015’te 20 bin 569, 2016’da 23 bin 161, 2017’de 27 bin 713, 2018’de 31 bin 835, 2019’da 35 bin 887, 2020’de 41 bin 404, 2021’de 53 bin 561, 2022’de 114 bin 168, 2023’te 202 bin 889 lira oldu. İl düzeyinde GSYH hesaplarında son üç sırada 22 milyar 13 milyon TL ile Tunceli, 19 milyar 407 milyon TL ile Ardahan ve 13 milyar 214 milyon TL ile Bayburt yer aldı. GSYH’den en yüksek payı alan ilk beş il, 2023 yılında toplam GSYH’nin yüzde 54,02’sini oluşturdu. Kişi başına GSYH’de 2023 yılında, Kocaeli 516 bin 460 TL ile ilk sırada yer aldı. Kocaeli’yi, 510 bin 733 TL ile İstanbul ve 438 bin 242 TL ile Ankara izledi. İl düzeyinde kişi başına GSYH hesaplamalarında, 116 bin 767 TL ile Şanlıurfa, 110 bin 553 TL ile Ağrı ve 108 bin 21 TL ile Van son üç sırada yer aldı. Kişi başına GSYH, 2023 yılında on üç ilde Türkiye ortalamasının üzerinde gerçekleşti.
AFYON’DA BAZI SEKTÖRLERİN ALDIĞI PAY GERİLEDİ
İstanbul, ‘tarım, ormancılık, balıkçılık’ ve ‘diğer hizmet faaliyetleri’ hariç, tüm faaliyetlerde en yüksek payı aldı. GSYH’yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde; 2023 yılında cari fiyatlarla GSYH’den en yüksek payı alan İstanbul; tarım, ormancılık, balıkçılık ile diğer hizmet faaliyetleri dışındaki faaliyetlerde de ilk sırada yer aldı. Afyon tarım, ormancılık, balıkçılıkta 2 milyar 598 bin 137 lira ila yüzde, sanayide 1 milyar 1 milyar 890 bin 580 lira pay alırken, yüzde -6,2 geriledi. Afyon imalat sanayinde 1 milyar 572 milyon lira ile yüzde -6,4 küçülürken, inşaatta 626 milyon 800 bin lira ile yüzde 2,1 pay sahibi oldu. Afyon hizmetlerde 2 milyar 638 milyon 33 bin lira ile yüzde 9,1 değişim gösterdi. Bilgi ve iletişim faaliyetleri toplamından aldığı pay yüzde -2,4 ile 47 bin 109, finans ve sigorta faaliyetleri toplamından aldığı pay yüzde -8,3 ile 307 bin 813, mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri toplamından aldığı pay binde 3 ile 895 bin 891 olarak gerçekleşti.
ZİNCİRLENMİŞ HACİM ENDEKSİ 44 İLDE TÜRKİYE ORTALAMASININ ÜZERİNDE BÜYÜDÜ
Yıllık GSYH, zincirlenmiş hacim endeksiyle 2023 yılında bir önceki yıla göre yüzde 5,1 artarken, 44 ilde Türkiye ortalamasının üzerinde artış gerçekleşti. Bir önceki yıla göre 2023 yılında en yüksek artış gösteren ilk üç il sırasıyla yüzde 18,9 değişim oranı ile Şırnak, yüzde 18,2 ile Siirt ve yüzde 15,8 ile Samsun oldu. Bir önceki yıla göre en yüksek azalış gösteren üç il ise sırasıyla yüzde 6,9 ile Zonguldak, yüzde 10,4 ile Bayburt ve yüzde 16,0 değişim oranı ile Artvin oldu.
İSTANBUL TÜRKİYE BÜYÜMESİNE EN FAZLA KATKI SAĞLAYAN İL
Yıllık GSYH’nin, zincirlenmiş hacim endeksiyle bir önceki yıla göre yüzde 5,1 artışına en fazla katkı veren il yüzde 1,65 ile İstanbul oldu. İstanbul’u yüzde 0,96 ile Ankara ve yüzde 0,27 ile Kocaeli izledi. Yıllık GSYH büyümesine 2023 yılında negatif yönlü katkı veren illerin başında yüzde 0,03 ile sırasıyla Zonguldak, Artvin ve Gaziantep yer aldı.