‘Afyon’da ödeme ahlakı Allaha şükür çok yüksek’

Afyonkarahisar Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifi Başkanı Mahmut Emin Birliktir, Hisar’dan Ömer Koçak’a konuştu: Afyon’da Allaha şükür ödeme ahlakının hala çok yüksek olması bizim için gurur verici. Bizim takip oranımız da bu seviyede kalmasına sebep oluyor. Bölge takip oranımız 21’lerde Afyon ise 6-8 arasındayız. Bunu başarı olarak kabul ediyoruz.

Afyonkarahisar Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifi Başkanı Mahmut Emin Birliktir,  ekonomi gündemini esnaf penceresinden değerlendirdi. Ömer Koçak’a konuşan Birliktir, kooperatif olarak Konya, Eskişehir, Aksaray, Karaman illerinin bağlı bulunduğu 20. Bölge Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Birliği’ne bağlı bulunduklarını belirterek, Afyon esnafının aldığı krediyi ödememe oranının Türkiye ve bölge ortalamasının çok maltında olduğunu belirterek, bu durumla gurur duyduklarını söyledi.

BİZDEN DAHA FAZLA ETKİLENEN ÜLKELER MEVCUT

Pandemiden dolayı dünyada yaşanan ekonomik krizin Türkiye’de de yaşandığını belirterek, krizin abartıldığını ileri süren Birliktir, “Çok büyük bir kriz var zannediliyor. Aslında öyle değil. Yani 1994 krizi Tansu çiller krizini de biliyorum 1999, 2000 krizini de biliyorum” diye konuştu. “Avrupa ülkelerini de biliyor, takip ediyoruz oraların etkilendiği kadar Türkiye etkilenmedi” şeklinde konuşan Birliktir, şöyle devam etti: “Bizden daha fazla etkilenen ülkeler mevcut. Onlarında vergi kayıtlarına baktığımızda kapatma açma iflas oranlarına baktığımızda da verilerin bizden çok daha fazla olduğunu görüyoruz. Özellikle Amerika’da.  Amerika’da 3,5 milyon insan sokaklarda yaşıyor.”

Afyonkarahisar Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifi Başkanı Mahmut Emin Birliktir, Hisar’a yaptığı açıklamalarda şunları söyledi:

TÜRKİYE’DE BİR SIKINTI VAR VE İNŞALLAH AŞILACAK

“Tabii biz Türkiye’de yaşadığımız için halkımız bunu bilmiyor. Biz 5-5,5 milyon mülteciye bakıyoruz. Avrupa bizim baktığımızın onda birine bakmadığı halde krizler yaşanıyor. Dolayısı ile Avrupa bunları görmüyor, bizim halkımız da Avrupa’yı bilmiyor. Dolayısı ile çok büyük bir kriz var zannediliyor. Aslında öyle değil. Yani 1994 krizi Tansu Çiller krizini de biliyorum 1999, 2000 krizini de biliyorum. O dönemlerde de başkandım. Ama Türkiye’de bir sıkıntı var ve inşallah aşılacak. 1.4 trilyon ile Türkiye bütçesi kurulmuş 2021’de. Yaklaşık 680 milyarını karşılıksız olarak bu devlet halkın çeşitli kesimlerine dağıtmış. Minibüsçüye, berbere, evde kalana çalışmayana vermiş. Yani devletin gücü de belli. Devletin hatası vardır yoktur bunlar ayrı bir konu. Bizimle ilgili olan kısım da esnafa çok fazla destek verilmesi.

ESNAFA VERİLEN DESTEKLERİN SÜRESİ 20 AYI BULDU

Devletin esnafa bu sıkıntılı pandemi dönemini atlatması ve aşması için ciddi manada destekleri oldu. Bu destekler; ilk önce çekilen tüm kredileri faizsiz olarak tamamını 3 ay ötelediler. Ondan sonraki 6 ayda bunları ödemeyin öteki taksitlerin üstüne ekleyelim dediler. Bu şekilde yapıldı pandemi bitmediğinden sonraki 6 ayda tekrar bir öteleme oldu. Yani yaklaşık 15 ay vermiş olduğu kredilerin tamamını istemedi. Bu 15 aylık süreç içerisinde sınıflandırmaya göre de ne istedilerse devlet kredi vermeye devam etti. 15 ay hiçbir şey almadığı taksitleri öteledikleri gibi 15 ay içerisinde de kredi vermeye devam etti. Tabii bu arada sicil kirlenmesine de bakılmadı. Sicilin bozulmasına bakmadan kefilsiz kefaletsiz bir imza ile 25 bin lira pandemi destek kredisi adı altında tüm bankalar devlet bankaları dahil verildi. Bizim kanalımızla da kredi verildi. Bizde yaklaşık 780-800 kişiye vermişiz. Pandemiden bu yana finansman yönden hiçbir sıkıntı çekmeden bu günlere geldik. 15 ayın sonunda bankaya talimat verildi; 3 ay daha takibe alınmadı. Toplam 18 ay oldu.

30 SENEDİR İCRAYI TERCİH EDEN BİR BAŞKAN OLMADIM, AMA…

Biz esnaf kefalet grubuyuz, kefil kurumuyuz. Ödenmeyen ve o son 3 ay da eklendikten sonra ödenmeyen kredi taksitlerini banka bizim hesaplarımızdan çeker. Dolayısı ile o alacak bizim alacağımız olur. Banka bizden çeker. Biz de çekildikten sonra en az 2 ay kadar bir sürede biz de bekledik. Yanı 20 ay oldu toplamda. 20 ay birileri hala borcunu ödemiyorsa bunda bir sıkıntı vardır demektir. Bunda bir art niyet sezeriz artık. Biz de çok tercih etmemekle birlikte icra yoluna başvururuz. 30 senedir icrayı tercih eden bir başkan olmadım ama neticede bu para da devletin parası. Siz ödeyeceksiniz ki başka ihtiyacı olan esnaf ve sanatkara verebilelim. İcrada şöyle bir oran var. Şuanda bin kişide 07,69 takip oranımız. Yani yüzde bir bile değil. Bu bir başarıdır. Yönetimin çok büyük bir etkisi var.

BURADA SİYASİ GÖRÜŞE BAKILMAZ

Burası siyasi bir kurum değil. Bunun üstüne basa basa söylüyorum. Burası esnaf ve sanatkarın tek kredi alabileceği devletinde desteklediği tek kapı. Dolayısı ile siyasi görüşe göre bir yönetim ve kredi durumu düşünülemez. Düşünse de bu anayasal bir suç olur. Maalesef bazı yönetimlerde böyle söz konusu olaylar oluyor. Burada eğer hakkıysa evrakları tamamsa ödeme durumu tamamsa sicili tamamsa vermek zorundalar. Yaklaşık 30 senedir bu konuda hiçbir şikayet almadık. Almayız da çünkü bizim yönetim anlayışımız bu şekilde.

BANKALARLA ARAMIZ ÇOK İYİ

Kefil teminatlarını sağlam alıyoruz. Bankalarla aramız çok iyi. Banka ve üst kuruluşlarla aranızın iyi olması gerekir. Mesela bir esnaf, ‘Başkanım günüm geçecek, 10 gün sonra param gelecek, bunu sizden çekmesin banka” diye ricada bulunuyorlar. Çünkü banka bizden çekerse sicili bozulacak. Bankayla diyaloglarınız yerinde olursa rica ediyoruz, 5 gün 10 gün ertelettiriyoruz.

KASAMIZ PARA DOLU, İSTEYE KREDİ HAZIR

Üst kuruluşlarla aranız iyi olmalı. Bir anda herkesin finansman istediği durumda bazı aksamalar yaşanabiliyor. Bizim hiç aksamamız olmadı. Bizim şuan elimizde 8,5 milyon lira hala dağıtılmaya hazır paramız var. Kim müracaat ederse etsin bu kadar paramız var. Ve ödenenler de devam ettiği için dağıtılacak para sürekli artmaktadır.

Dosyaya baktığınızda bu dosya sizi aldatmaya mı gelmiş yoksa sermayesini artırmaya mı gelmiş bunu başkan ve yönetimi anlaması lazım. Başarının en büyük sebeplerinden biri budur.

ÖDEME AÇISINDAN TÜRKİYE’DE VE BÖLGEMİZDE EN İYİYİZ

20. Bölge Konya-Afyonkarahisar-Eskişehir-Aksaray-Karaman Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Birliği’nin başkan yardımcısıyım. Oradaki tecrübelerimizi de aktarıyoruz. Personelimizin sağlam ve hata yapmamış olması lazım. Aslında en büyük unsurumuz da esnafın ödeme ahlakı. Afyon’da Allaha şükür ödeme ahlakının hala çok yüksek olması bizim için gurur verici. Bizim takip oranımız da bu seviyede kalmasına sebep oluyor. Bölge takip oranımız 21’lerde Afyon ise 6-8 arasındayız. Bunu başarı olarak kabul ediyoruz.

BİZ 1. SINIF KOOPERATİFLER ARASINDAYIZ

Birinci Sınıf kooperatif olabilmek için 21 ayrı kriter var. Takip oranı bunlardan bir tanesi Yüzde25’in üstüne çıkarsa bir kriteri kaybetmiş oluruz. 2 risk grubuna düşülür. Aktif likit varlık oranı. Dağıtılacak finansmanın haricinde sizin mali gücünüzün kasanızda bulunan paranın kullandırmış olduğunuz finansmanın bunun en az yüzde 10’u kadar kasanızda paranız olması lazım. Bunlar önemli kriterler. Bu parayı eğer biriktirmemişse biz burada kefil oluyoruz yüzde 1,5 komisyonla. Tedbirli ve tasarruflu olunması gerekir.

KOOPERATİFİ YÖNETİMDEN BİRİSİNİN MADDİ DURUMU BİLE ETKİLER

Bir diğer konu, yönetimin moralitesi. Yönetimin içerisinden birisinin kullanmış olduğu kredi kartı veya kullandığı kredi ödenmemiş ise de kooperatif bir sınıf aşağıya iniyor. 1’den 2’ye düşüyor, 2’den 3’e düşüyor. Bunun sebebi şu; ‘sen kendi paranı yönetemiyorsun benim paramı nasıl yönetirsin’ düşüncesi…

DENETİM İNSANLARIN YÜZ AKIDIR

Esnaf kefaletin yapılanması kolay olmamış. Avrupa bizim bu sistemimizi örnek alıp uydurmaya çalışıyorlar bu kriterler kolay kolay konulmuş tespit edilmiş kriterler değil. 1 lira da kredi verseniz hem bölge hem merkez olarak görünüyor. Müfettişler var, her gün kontrol ediyorlar. Denetim insanların yüz akıdır. Bu son derece iyi oldu.

CARİ FAİZ NE OLURSA OLSUN BİZDE YARISI

Merkez Bankası faizi düşürdüğünde bizim faizlerimiz de aynı oranda düşüyor. Şu anda cari faiz yüzde 17. Şuanda faiz oranımız 8,5 civarında. Bu 9’du, geri çekildi ve hatta bir puan daha düşerse bizim de yarım puan düşecek. Diyelim ki 100 bin lira para çektiniz, 20 bin lira cari faiz işliyor. Bu 20 bin liranın 10 bin lirasını devlet sizin adınıza peşin ödüyor.

Krediyi aldıktan sonra eğer vergi kaydını kapatmış, esnaflıkta  hiç bir kaydı kalmamış ise bu parayı cari faizle geri istiyoruz. Artık seninki cari faiz olarak işliyor, ‘esnaf kefalet sizi desteklemiyor ‘diyoruz.

NE KADAR KREDİ VERİLEBİLİYOR?

Bu yıl içerisinde bin 367 esnaf bizden kredi kullandı. Geçen yıl bu sayıyı bin 500 ile kapattık. Krediyi kullanan kesim açısından sektörel olarak net bir dağılım yok. En büyük krediyi sanayi esnafı çekiyor. Şoför, nakliyeci, dolmuş gibi esnaflar da kredi kullanıyor. İşletme sermayesi olarak 275 bin liraya kadar verebiliyoruz. Bir minibüs hattı veya yolcu otobüsü veya dükkan alacaksanız 500 liraya kadar kredi veriyor ve 10 yıla kadar bölebiliyoruz.” ÖMER KOÇAK ÖZEL HABER