Kara ve demir yollarının kesişiminde bulunan Afyonkarahisar’da mevcut sanayileşme yeterli midir? Bu soruya pek çok Afyonlu “Hayır” cevabını verecektir. Oysa il genelinde 15’ten fazla organize sanayi bölgesi vardır ve bazıları kağıt üstünde “tamamen dolu” görünmektedir. Afyonkarahisar İl Sanayi Durum Raporu’nda da Afyonkarahisar’ın son yıllarda özel sektörün de yatırımlara yönelmesiyle sanayileşmede yeni bir döneme girdiği belirtilse de il ekonomisinin içinde bulunduğu Ege bölgesi ile kıyaslandığında çok gerilerde yer aldığımız açıkça görülecektir.
Söz konusu raporda, “Başlangıçta tarıma dayalı olarak gelişme gösteren sanayi sektörü, günümüzde çeşitlilik göstererek gelişimini sürdürmektedir. Ayrıca Afyonkarahisar merkez ve ilçelerinde çeşitli büyüklükte organize sanayi bölgeleri ve küçük sanayi siteleri bulunmaktadır. Afyonkarahisar ilinde ticarî hareket oldukça fazladır ve ilin ticarî önemi giderek artmaktadır.
Bunun başlıca sebepleri coğrafî konum ve ulaşım imkânlarının elverişli olmasıdır. Mevcut durumda Afyonkarahisar ekonomisinin lokomotifi, yerel kaynaklara dayalı üretim yapan KOBİ’lerdir. Ayrıca termal turizm yatırımlarının da hızlanması, İl ekonomisinin sektörel düzeyde çeşitlenmesine ve zenginleşmesine katkı sağlamaktadır” denilmektedir.
Fakat pek çok organize sanayi bölgesinde kuruluş sözleşmesinde “İmalatçı dışında arsa tahsis edilemez” hükmü, bugün ne kadar geçerlidir?
Şunu unutmamak lazım…
Dünya genelinde sanayileşme süreci hala devam etmektedir, ancak belirli bölgeler ve sektörler arasında farklılıklar göstermektedir. Bu nedenle, sanayileşme eğilimleri ve öncelikleri ülkeden ülkeye, bölgeden bölgeye ve sektörden sektöre farklılık gösterebilir.
Geleneksel olarak, sanayileşme süreci, gelişmiş ülkelerde daha erken başlamış ve daha ileri aşamalara ulaşmıştır. Örneğin, İngiltere’de Sanayi Devrimi ile başlayan süreç, daha sonra diğer Avrupa ülkelerine ve Kuzey Amerika’ya yayılmıştır. Bu bölgelerde imalat, madencilik ve enerji üretimi gibi sektörlerde büyük bir gelişme yaşanmıştır.
Ancak son yıllarda, sanayileşme süreci giderek daha fazla gelişmekte olan ülkelere doğru kaymaktadır. Bu yatırımlardan Türkiye ve Afyonkarahisar ne kadar pay almaktadır ya da almıştır?
Bugün bizim rakibimiz Asya, pazarımız Avrupa ve Amerika’dır. Gelişmemiş ülkelere yüksek teknolojiden uzakta ürün satmak, uzun vadede Türk sanayisinin zararına olacak, makine stoku ve üretim biçimleri dünyadan kopuş yaşayacaktır. Gelişmiş ülkelerde sanayi sektörü genellikle daha gelişmişken, gelişmekte olan ülkelerde bu süreç hızla ilerlemektedir. Sanayileşme süreci hala devam etmekte olup, farklı bölgeler ve sektörler arasında farklılık göstermektedir. Teknolojik ilerlemeler ve sürdürülebilirlik de sanayileşmenin geleceğini şekillendiren önemli faktörlerdir.
Teknolojik ilerlemeler ve dijitalleşme, sanayileşme sürecinin yönünü değiştirmekte ve yeni fırsatlar yaratmaktadır. Yüksek teknoloji, otomasyon, yapay zeka ve yeşil teknolojiler gibi alanlarda yeni sanayi kolları ortaya çıkmaktadır. Özellikle enerji verimliliği, yenilenebilir enerji ve sürdürülebilir üretim gibi konular, dünya genelindeki sanayileşme eğilimlerini şekillendiren faktörler arasında yer almaktadır.
Günümüzde ise sanayileşme süreci daha geniş bir perspektifte küresel bir özellik taşımaktadır. Yükselen ekonomiler olarak bilinen ülkeler, özellikle Çin, Hindistan, Brezilya ve Güney Kore gibi ülkelerde hızlı bir sanayileşme yaşanmaktadır. Bu ülkeler, dünya ticaretinde ve üretiminde giderek daha önemli bir konuma gelmektedirler.
Asya’da, Çin, Hindistan ve Güneydoğu Asya ülkeleri gibi büyük ekonomiler sanayileşmeye büyük önem vermektedir. Bu ülkeler, imalat sektöründe büyük yatırımlar yapmakta, endüstriyel üretimlerini artırmakta ve ekonomik büyümelerini desteklemektedirler.
Sanayileşme sürecinin geleceği ise birçok faktöre bağlıdır. Gelişen teknolojiler, dijitalleşme, yapay zeka ve otomasyon gibi faktörler, sanayileşmeyi etkileyen önemli unsurlardır. Endüstri 4.0 olarak adlandırılan dijital dönüşüm süreci, üretim süreçlerinde büyük değişikliklere yol açmaktadır.
Ayrıca, sürdürülebilirlik ve çevresel faktörlerin de sanayileşme sürecini etkilemekte olduğunu görüyoruz. Daha yeşil ve çevre dostu üretim yöntemleri, enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji kullanımı gibi konular, sanayinin geleceğinde önemli bir rol oynamaktadır.
Sonuç olarak, sanayileşme süreci tarihsel olarak farklı bölgelerde farklı zamanlarda gerçekleşmiştir. Günümüzde ise küresel çapta bir sanayileşme süreci yaşanmakta olup, teknolojik gelişmeler ve çevresel faktörler bu süreci şekillendiren önemli unsurlardır.
YORUMLAR