Nöbetçi Eczaneler
Malumunuz, asgari ücret açıklandı. İşveren kesimi ve kamu, 22 bin 104 lira olarak ‘belirlenen’ asgari ücrete sessiz kalırken, işçi tarafından bakan siyaset ve sendikalar sert eleştiriler getirdiler, getiriyorlar. Tartışmalar bitmiş değil.
Peki nedir asgari ücret? Asgari ücretin işçi ve devlet için önemi nedir?
Kabaca bir tanımla asgari ücret, bir çalışana belirli bir işte, belirli bir süre için işveren tarafından ödenmesi gereken en düşük ücret miktarını ifade eder.
Elbette asgari ücretin, sosyal adaletin sağlanması, yoksullukla mücadele, iş gücü verimliliği ve ekonomik denetim gibi birçok işlevi vardır.
Fakat, öte yandan, asgari ücretin devlet alacağı vergiler açısından da önemi büyüktür.
Asgari ücret, doğrudan vergiler açısından devletin gelir kaynaklarından biridir.
Dünyadaki ve Türkiye’deki asgari ücretler, birçok parametreye bağlı olarak farklılık gösterir. Aşağıda, Türkiye ile bazı gelişmiş ülkelerdeki asgari ücretin karşılaştırması yapılmıştır:
Fransa gibi ülkelerde, düşük gelirli işçiler için gelir vergisi muafiyeti ya da indirimli vergi oranları uygulanırken, yüksek gelirli işçiler için vergi dilimleri artar.
Amerika Birleşik Devletleri’nde de düşük gelirli bireyler için federal gelir vergisi oranı daha düşüktür veya bazı durumlarda sıfır olabilir.
Birçok ülkede, asgari ücret üzerinden sosyal güvenlik primleri alınır. Bu primler, devletin sosyal güvenlik sistemini (emeklilik, sağlık sigortası, işsizlik sigortası gibi) finanse etmek için kullanılır.
Almanya ve Fransa gibi ülkelerde, asgari ücretin arttığı durumlarda, sosyal güvenlik primlerinin toplamı da yükselir ve devletin sosyal harcamalarına katkı sağlanır.
Türkiye’de de asgari ücret üzerinden alınan sosyal güvenlik primleri, devletin işsizlik sigortası fonu ve emeklilik fonları için önemli bir gelir kaynağıdır.
Türkiye’de, asgari ücretin vergiden muaf olması, düşük gelirli işçilerin daha fazla gelir elde etmelerine olanak tanırken, devletin de dolaylı olarak vergi gelirlerinden feragat etmesine neden olur.
DÜNYADA ASGARİ ÜCRET UYGULAMALARI
Asgari ücret uygulamaları, ülkelerin ekonomik yapısına, sosyal politikalarına ve yaşam maliyetlerine bağlı olarak büyük farklılıklar gösterir.
Avrupa Birliği ülkelerinde asgari ücret uygulamaları, ülkelerin ekonomik gücüne, iş gücü piyasasına ve yaşam standartlarına göre şekillenir. Örneğin, Fransa ve Almanya gibi gelişmiş Avrupa ülkelerinde asgari ücretler, çalışanların yaşam standartlarını iyileştirmeyi hedefleyen yüksek seviyelerde belirlenmiştir.
Asya ülkelerindeki asgari ücretler genellikle düşük gelirli ülkelerde daha düşükken, gelişmiş ülkelerde Avrupa ve Amerika’ya benzer seviyelere yaklaşır. Japonya’da 2024 yılı itibarıyla saatlik asgari ücret, yaklaşık 1.000 Japon Yeni’dir (yaklaşık 7,5 USD).
Çin’de ise asgari ücret büyük şehirlerde (Pekin, Şanghay) yaklaşık 3.000-4.000 Çin Yuanı (yaklaşık 400-500 USD) civarındadır, ancak kırsal alanlarda bu rakam daha düşüktür.
GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELERDE ASGARİ ÜCRET
Brezilya’da 2024 yılı itibarıyla asgari ücret 1.302 Brezilya Reali (yaklaşık 260 USD) civarındadır.
Endonezya’da ise asgari ücret, 2024 yılı itibarıyla 3.500.000 Endonezya Rupiahı (yaklaşık 225 USD) seviyelerindedir.
TÜRKİYE’DE ASGARİ ÜCRET
Türkiye’de asgari ücret, yıllık olarak belirlenen ve devletin denetiminde olan bir uygulamadır. Asgari ücretin belirlenmesinde, enflasyon oranları, iş gücü piyasası, ekonomik büyüme ve sosyal refah gibi faktörler göz önünde bulundurulur.
TÜRKİYE’DE ASGARİ ÜCRETİN TARİHSEL GELİŞİMİ
Türkiye’de asgari ücret uygulaması, 1980’lerden itibaren daha sistematik hale gelmiştir. 2000’li yıllarda asgari ücretin belirlenmesinde önemli reformlar yapılmış ve daha şeffaf bir süreç izlenmeye başlanmıştır. 2020’li yıllarda ise asgari ücret, ekonomik krizlerin ve enflasyonun etkisiyle sürekli olarak arttırılmıştır.
2025 YILI ASGARİ ÜCRET 627 DOLAR
2025 yılı itibarıyla, Türkiye’de asgari ücret net olarak 22.104 TL (bugünkü kurla yaklaşık 627 USD) civarında uygulanacaktır.
Türkiye’deki asgari ücretin alım gücü, son yıllarda önemli ölçüde azalmıştır. Türkiye’deki yaşam maliyetlerinin de göreceli olarak düşük olması, asgari ücretle geçinmeyi daha zorlaştıran bir faktör olarak öne çıkmaktadır.
Dünyada asgari ücret, işçi haklarını koruma, yoksullukla mücadele etme ve ekonomiyi denetleme gibi önemli fonksiyonlara sahiptir. Türkiye’de ise bu amaca ulaşabilmek için daha fazla reform ve politikalar gereklidir.
YORUMLAR