HAYAT PAHALILIĞI VE ÖNLEMLER

Hayat pahalılığı alt gelir gurubunda, vergiler ve zorunlu harcamalarla kendini çok fazla hissettirmeye başladı. Mayıs 2023 tarihine göre, toplum biraz daha fakirleşti. Özellikle temmuz ayında istediğini alamayan emekliler bu fakirliği iliklerine kadar hissetmektedir.

2023 Mayıs’a kadar uygulanan ekonomik sistem, yeni hükümet döneminde değiştirildi. Yeni modelde faiz baskısı kaldırılarak, ihtiyaca göre faiz artırımı ya da indirimi uygulanarak ekonomide dünya ile entegre olması planlanmaktadır. Burada en büyük sıkıntı faiz artırılmasına rağmen, dövizde yükselmenin devam etmesidir. Bunun sebebi de geçmişte dövize uygulanan baskıdır. 28 TL ile 30 TL arasında olması gereken dolar, baskı sonucu mayıs ayında 19,50 TL karşılığındaydı. Döviz gerçek değerine ulaştıktan sonra, faiz artırışları, üretimde oluşacak artış ile ihracatın ithalatı karşılama oranının yükselmesi, dövizde yükselmenin önüne geçtiği gibi ekonomik gelişmeyi de sağlayacaktır.

Hayat pahalılığının nedeni, dövizdeki artış ile ithal edilen başta petrol olmak üzere diğer ürün ve hammadde fiyatlarındaki artıştır. Bu artışları bahane eden esnafta zamsız aldığı ürünleri, yeni fiyatlarla satarak hayat pahalılığının daha çok artmasını sağlamaktadır.

Hayat pahalılığı, alt gelir gurubunda kira, zorunlu gıda, giyim ve eğitim harcamalarında hissedilmektedir. Bu ürünlerde fiyat artışı yüzde yüzleri bulmasına rağmen, emeklinin maaş artışı olmadığı gibi kök maaşa göre hala borçlu gözükmektedir.

Bir simidin Afyon’da 7 TL, Ankara’da 10 Türk lirası, ulaşımın Afyon’da10-12 TL. Ankara’da kısa mesafe 15-17 Türk lirası olduğu yerlerde 7500 Türk lirası alan emeklinin nasıl geçindiğini düşünüyorsunuz. Bu emekli kul hakkı yiyorsa, kendisi ve ailesi yanlış işler yapıyorsa bunun sorumlusu, ekonomiyi bu hale getirenlerdedir. Alt gelir gurubundaki insanların çocukları orta öğretim ve üniversitede nasıl okuyacak, bunu devletin burs, kredi, ücretsiz yurt ve yemek desteği ile çözmesi gerekmektedir.

Hayat pahalılığını denetlemek için, ürünlerin ambalajlarında satış fiyatı, üretim tarihi görülür şekilde yazmalıdır. Marketlerdeki farklı fiyatlandırmanın ve eski ürüne yeni fiyat uygulamasının önüne bu şekilde geçilebilir.

Hayat pahalılığı önlemek için illerde organize sera bölgeleri oluşturularak, yüksek olan nakliye fiyatları yüzünden pazar ürünlerinde fiyat artışlarının önüne geçilebilir. Ayrıca pazar alışverişlerinde ihtiyacımız kadar ürün alarak, israfın önüne geçerek fiyat artışını kısmen engelleyebiliriz.

Beton yığınına dönen şehirlerde, yaşamak hem sağlıksız hem de pahalı bir duruma gelmiştir. Bu durumu değiştirmek için insanların ihtiyaçlarını karşılayabildikleri merkezi köyler oluşturularak, köylere geri dönüşün sağlanması gerekmektedir. Bu sağlanırsa, insanlar ihtiyaçlarını kendileri ekip biçerek, evinde birkaç tane büyük ve küçükbaş besleyerek sağlamış olurlar. Ayrıca bu tür üretim, geçmişte et fiyatındaki artışı ve et eksikliğinin giderilmesini sağlamıştır.

Sanayini belli bölgelerde toplanması, oralara göçü artırdığı için konut ve iş yeri fiyatlarının artışına sebep olmaktadır. Ekonominin temeli olan sanayi kuruluşları, deprem bölgesi de olmayan Anadolu’nun güvenli yerlerine taşınarak hem göçün önüne geçilir hem de afetlerden zarar görmesi engellenmiş olur. Devlet bu konuda kısa ve uzun vadeli planlar yaparak, illerimizi de koruma altına almış olur.

Hayat pahalılığının konuşulmadığı, yaşam standartlarının iyileştiği günlerin gelmesi dileğiyle… Sağlıklı ve Mutlu Kalın.