KOOPERATİFLEŞMENİN ÖNEMİ

Kooperatifler, aracıları aradan çıkararak, üyelerinin ürünlerini daha iyi koşullarda pazarlamak ve üyelerinin ürünlerini elde etmek için gerekli ürün veya malzemenin tedarikini sağlarlar. İktisadi gücü olmayan ve ürünü elde etmede, pazarlamada zorluk çeken üreticilerin bir araya gelerek güçlü kurumlar oluşturması kooperatifler aracılığıyla gerçekleşmektedir.

Kooperatifçilik dünya genelinde uygulanan bir yöntemdir. Tarımdan inşaatçılığa kadar her alanda kurulması mümkündür. Ülkemizde de tarım, sanayi ve inşaat sektöründe faaliyet gösteren birçok kooperatif vardır. Bunların en önemlileri; Tarım kredi kooperatifleri, pancar ekicileri kooperatifi, sulama kooperatifleri, küçük sanayi sitesi kooperatifleri, esnaf ve sanatkarlar kefalet kooperatifi, motorlu taşıyıcılar kooperatifleri vb. onlarca ve değişik sektördeki kooperatiflerdir.

Ülkemizde 30 farklı türde 53 bin 259 kooperatifin 7 milyon 422 bin 994 ortağı bulunmaktadır. Faaliyet alanına göre kooperatif sayılarına bakıldığında en çok kooperatif, konut yapı alanında, tarım ve motorlu taşıma kooperatifleri ikinci ve üçüncü sırada yer almaktadır. Ortak sayısına göre ilk üç sırada, pancar ekicileri kooperatifleri, konut yapı kooperatifleri ve tarım kredi kooperatifleri yer almaktadır. Ülkemizdeki kooperatiflerin toplam cirosu, 300 milyon dolardan fazladır. Ciroya göre ilk üç sırada, Pankobirlik, Tarım Kredi ve Farma Lojistik yer almaktadır.

Kooperatif sayısı açısından Avrupa’da İtalya’dan sonra ikinciyiz. Ancak ortak sayısı ve ciro açısından ilk üçte yer almamaktayız. Avrupa’da kooperatiflerde ya da kooperatiflerin faaliyet alanında istihdam edilenlerin sayısı, dünyada çalışan nüfusun yüzde 9,46’sı kadardır.

Polonya’da üç kişiden biri kooperatiflerin sahip olduğu evlerde yaşamaktadır. İtalya’da tarımsal gıda sektörünün yüzde 50’si kooperatifler tarafından yönetiliyor. Almanya’da kooperatif bankalarının 16 milyondan fazla ortağı vardır. Avrupa nüfusunun yüzde 17’sinden fazlası bir kooperatif ortağıdır. Finlandiya’da nüfusun yüzde 85’i bir kooperatife ortaktır. Hollanda’da her birey en az bir kooperatifin ortağıdır.

Bu bilgiler bize kooperatifçiliğin, ülkelerin gelişmesinde önemli rol oynadığını göstermektedir. Avrupa’da ve dünyanın gelişmiş ülkelerinde kooperatiflerin ortak sayısı ve cirosu, gelişmekte olan ülkelere göre yüksektir. Türkiye’de kooperatif sayısı ve çalışma alanı olarak yüksek, ancak ortak sayısı yönünden düşüktür. Ülkelerin gelişmesinde kooperatifçilik önemli bir yer tutmaktadır. Tarımda kooperatifçilik geliştirilerek, ortakların kaliteli gübreye, tohuma ulaşmaları ve ürünün pazarlamasına imkan sağlanır. İnşaat sektöründe kooperatifçilik geliştirilerek alt ve orta gelir gruplarının daha kolay konut sahibi olmaları sağlanır. Bankacılıkta, kooperatif bankacılığı geliştirilerek, toplumun bankaları sahiplenmesi sağlanabilir.

Kooperatifçiliğin gelişmesi için yönetenlerin yapması gereken şeyler de var. Bunun başında yasal mevzuat da eksik ve yetersiz olan maddelerin düzenlenmesi gerekmektedir. Yasal düzenlemeden sonra denetime önem verilmelidir. Kooperatiflerin yöneticilerine seçilme süresi getirilmeli ve mal beyanı alınıp, görevden ayrıldıktan sonra da belli bir süre mal beyanı sorgulanmalıdır.

Türkiye’de kooperatifçiliğe güvenin sağlanması gerekir. Yoksa özellikle inşaat sektöründe, dolandırıcıların kurdukları kooperatifler vasıtasıyla yatırımcı vatandaşların paralarını talan ettikleri görüldüğü için kooperatifçilik gelişmemiştir.

Kooperatifçilik geliştirilirse, vatandaşın ihtiyaçlarına ulaşması daha kolay ve ucuz olacaktır. Aracılar ortadan kalktığı için ürünlerin tedariki daha ucuza gelecektir.

Sağlıklı ve mutlu Kalın.