Zeki ama tembel

Bir 15 tatil daha başladı. Pek çok evde çocukların boş zamanlarını nasıl değerlendirecekleri konusunda fikir ayrılıkları yaşanıyor. Çoğu veli, hemn kendisi hakkında hem de çocukları hakkında şu cümleyi mutlaka duymuştur: ‘Zeki ama tembel.’

Özellikle okul çağı döneminde akademik başarısı düşük olan çocuklar için kurulan bu cümle yetişkinliği nasıl etkiliyor? Psikolog Dr. Fatma Kayım çocukluk döneminde bu tarz cümlelerin kullanılmasının yetişkinlik dönemini dahi etkileyebileceğinin altını çiziyor.

Psikolog Dr. Fatma Kayım’ın açıklamasından sizler için seçtiğim bölümler: “Zeki ama tembel’ özellikle okul çağı döneminde akademik başarısı düşük olan çocukların eğitim sürecindeki durumlarını ifade etmek amacıyla yaygın kullanılan bir söylemdir.  Sıklıkla bu ifade çocuğun var olan potansiyelini gerçekleştirmediği ve bu potansiyele erişmek için yeterli ölçüde çaba harcamadığını vurgulamak için kullanılır.”

Bu söylemin temel hedefinin çoğunlukla çocuğu motive etmek olduğunu aktara Psikolog Dr. Fatma Kayım bunun tam tersi olduğunu yani bu söylemin motive etmekten çok kişinin yetişkinlik dönemini bile etkilediğini belirtiyor.

Zaman zaman toplumda ifade edilen tembel insanların zeki olduğu yönündeki ifadelerin gerçeği yansıtmadığını belirten Psikolog Dr. Fatma Kayım’ın görüşleri şöyle: “Tembel insanların daha zeki olduğunu söylemek doğru olmayacaktır. Ancak, zeka ve tembellik arasında birtakım ilişkilerin var olabileceğini söylememiz mümkün. Sıklıkla gördüğümüz zeki insanların yeni bir bilgiyi yaşıtlarına göre daha az çaba harcayarak edinebildikleridir. Bu durum hiç şüphesiz ki hayatlarını kolaylaştırsa da günlük plan yapma, plan doğrultusunda davranışlarının sıklığına ve süresine karar verme gibi öz düzenleme becerilerinin kazanılmasını geciktirebilir. Zeki insanların özellikle eğitimlerinin ilk yıllarında herhangi bir planlamaya dahil olmadan minimal çaba ile bilgi edinmeye alışmış olmaları eğitim ya da iş hayatlarının ilerleyen yıllarında daha kompleks görevler söz konusu olduğunda onları zorlayabilmektedir. Yaşadıkları bu güçlük ile nasıl baş edebileceklerini öğrenemediklerinde “tembellik” davranışları göstermeleri ise çok muhtemel bir sonuçtur:”

Çocuğunuz küçükken zihnini ne kadar aktif olarak kullanırsa, olgunlaştıkça da zihnini ne kadar çok kullanmaya devam ederse, o kadar akıllı olacaktır.

Beynin sürekli değişen bir organ olduğunu biliyoruz. Yanlış kullanım veya ihmal nedeniyle zayıflayabilir, ancak aynı zamanda doğru kullanımla da güçlenebilir.

Çocuklarınızın okul yıllarına girerken akıllarını kullanma alışkanlığı kazanmalarını istiyorsunuz. Çocuğunuzun zihnini güçlendirmesine ve dolayısıyla zekasını artırmasına yardımcı olmanın yollarından biri ona okuması için iyi bir edebiyat sunmaktır.

John Taylor Gatto’nun bir zamanlar dediği gibi, “Çocuklarınıza günlük gazeteden daha fazlasını okuyabilecek şekilde büyümeyi öğretin.”