EYT

Emeklilikte yaşa takılanlar,  9 Eylül 1999 tarihinden önce herhangi bir sigortalılık kapsamında sigortalı olanları kapsıyor.

9 Eylül 1999 öncesinde yaş şartı aranmaksızın, 4/a (SSK) sigortalıları pirim günü ve sigortalılık süresi, 4/b (Bağ – kur) sigortalıları pirim günü, 4/c (Emekli Sandığı) kapsamında olanlar hizmet süresi koşullarını  sağladıklarında emekli olabiliyorken, 8 Eylül 1999 tarihinde yapılan değişiklikle, birde yaş koşulu getirildi.

Yasa çıktığı tarihten öncesini kapsayacaksa, ilgili kişilerin kazanılmış haklarını daha ileri götürmesi halinde, geçmiş tarihten geçerli olur. Ancak çıkan bu yasa kişilerin kazanılmış haklarını elinden almıştır. Emeklilikte Yaşa Takılanlar emekli tarihleri yaklaştıkça, önce sanalda organize olup bir araya gelerek mücadele kararı aldılar. 2019 seçimleri öncesi birlik için açık hava toplantıları yaparak güç gösterisi yapan Emeklilikte Yaşa Takılanlar siyasilerin ilgisini çekmeye başladılar. Bunun üzerine yeni hamleler yaparak Türkiye Büyük Millet Meclisinde gurubu bulunan partileri ziyaret ettiler. Bu hamleler siyasilerin ilgisini çekti. EYT Dernek kurup mücadeleye daha organize olarak devam etmeye başladı. Toplantılar, televizyon programları ve siyasi partiler arasındaki girişimler sonuç vermişti. Muhalefetin desteğini alan Emeklilikte Yaşa Takılanlar mücadelelerini 2023 seçimi üzerine organize etmeye başladılar.

Covid-19 salgını döneminde, gıdaya erişim zorluğu ile birlikte, diğer sektörlerde üretim gerileyince, dünya genelinde enflasyon artışı başladı. Dünyada ki enflasyon bizde daha etkili olmaya başlayınca, iktidar çalışanlar için farklı çözümler almaya başladı. Asgari ücret artışı, 3600 ek göstergesinin üniversite mezunu memurlara verilmesi bunlardan bir kısmıydı.

İki sorun kalmıştı, bunlardan birincisi EYT, ikincisi intibak yasasıdır. Emeklilikte Yaşa Takılanların hakları 2023 tarihi itibarıyla verilecek. Bunun için birçok çözüm önerisi kamuoyunda konuşulmaktadır. Üç şarttan ikisini taşıyan çalışanın, emekli olması ve eksik yılları için emekli maaşından kesinti. Bu öneri kamu oyunda kabul görmedi. Kademeli emeklilik önerisi de, bu çalışanların önüne ikinci bir engel gibi konmuş oldu. Çalışan, ben zaten emekliliği pirim ve yıl olarak hak ettim, bu kademeli emeklilik yeni hak gaspıdır dediği için, bu öneride kabul görmedi. Adaletli olan, bu dönem içinde göreve giren çalışanın, yürürlükte olan yasaya göre emekliliğidir. Yani pirim günü ve yılı dolan çalışanın isteği doğrultusunda emekli olmasıdır. Hükümet, EYT’ ın haklarının kaybolmaması için, hazırlanan taslağa yılı dolanların emekli olmasını sağlayacak maddeyi koyarak hak kaybını önleyeceğini kamuoyuyla paylaşıyor. Ayrıca stajların emeklilikte sayılması konusu da, yetkililer tarafından konuşulmaktadır. Bu öneri kamuoyunda yer bulmuş gibi gözüküyor. Bizce de  adaletli olan, önceki yasadaki gibi, Yaş ve pirim günü dolanın emekli olmasıdır.

Çalışanlar arasında ki çözülmeyen ikinci sorun, İntibak yasasıdır. İntibak yasası, pirim günü, derecesi ve çalışma süresi aynı, emekli yılı farklı olanların farklı maşlar almasını kapsıyor. Milyonlarca emekli intibak istiyor. 2000 yılından  sonra emekli olanlar, zam yolunu açacak intibak için Meclisi bekliyor. Prim gün sayısı ve sigortalık süresine bağlı olarak, emekli maaşlarının belirlenmesinden dolayı çeşitli adaletsizlikler ortaya çıktı. Emekli maaşları arasındaki uçurumun kapatılması için yeni düzenleme yapılmasına karar verildi. İntibak yasasının da EYT yasası ile birlikte meclise geleceği söyleniyor.

EYT ve intibak yasası da çıkarsa çalışanlar arasındaki adaletsiz uygulamaların tamamı ortadan kalkmış olacak. Nedeni ve kim tarafından verildiğini sorgulamadığımız gibi, geçmişte bu soruna neden olanları ve sorunu düzeltmeyenleri de sorgulamıyoruz.  Sonuçlanmış olması yani adaletin sağlanası önemlidir. Şimdiden bu yasalara destek verenleri kamuoyu  adına tebrik ediyorum.

Sağlıklı ve Mutlu Kalın.