Gıda sahtekarlığı: Bu ne anlama geliyor?

Gıda sahtekarlığı, kuralları ihlal ederek, alıcıları aldatmak ve bundan usulsüz avantaj elde etmek amacıyla işletmeler veya bireyler tarafından üretilip pazara sunulan ürünlerde yapılmaktadır. Ve açıkça kasıtlı bir eylemdir. Bu kasıtlı ihlaller, iç pazarın düzgün işleyişini engelleyebilir ve ayrıca genetiği değiştirilmiş organizmalar (GDO) ve bitki koruma ürünleriyle ilgili olarak insan, hayvan veya bitki sağlığı, hayvan refahı veya çevre için bir risk oluşturabilir.

Endüstriyel kullanıma yönelik ve doğrudan bireylere yönelik olabilir.  İnsanların Sağlıklarını etkiler, ölümlere yol açabilir. Yasadışı alkollü içeceklerin satışından kaynaklanan metanol zehirlenmesi, sığır ürünlerinde at eti, süt grubu ürünlerde hile çok görülen yöntemlerden bazılarıdır.

Bu durumun dolandırıcılık mı yoksa uygunsuzluk olarak mı değerlendirilmesi gerektiğini ayırt etmek için dört temel operasyonel kritere atıfta bulunulur. AB Tarım Yönetmeliğinin kuralları ihlal ederek, alıcıları aldatmak ve bundan usulsüz avantaj elde etmek amacıyla işletmeler veya bireyler tarafından şüphelenilen kasıtlı eylemlerle ilgili hükümleri vardır. Dört kriterin tamamına uyuyorsa, o zaman bir dolandırıcılık şüphesi olarak kabul edilebilir.

Bu kriterler, üye devletlerde dolandırıcılıkları bildirmek için şu anda yürürlükte olan kurallara karşılık gelmektedir:

AB kurallarının ihlali: 2017/625 (AB) Tüzüğü’nün 1(2) Maddesinde atıfta bulunulan AB tarım-gıda zinciri mevzuatında kodlanmış bir veya daha fazla kuralın ihlalini gerektirir.

Müşterilerin aldatılması: bu kriter, müşterilerin/tüketicilerin bir tür aldatılmasını gerektirir (örnek: gerçek kaliteyi veya daha kötü durumlarda, bir ürünün doğasını bile gizleyen değiştirilmiş renklendirme veya değiştirilmiş etiketler). Ayrıca, yanıltıcı unsur, ürünün bazı gerçek özellikleri gizlendiğinden (örneğin, beyan edilmemiş alerjenler durumunda) bir halk sağlığı riski şeklinde de ortaya çıkabilir.

Yersiz avantaj: eylem, fail için bir tür doğrudan veya dolaylı ekonomik avantaj sağlar.

Niyet: Bu kriter, yüksek kaliteli bir bileşenin daha düşük kaliteli bir bileşenle değiştirilmesi (üretimden kaynaklanan bir kontaminasyon varsa) gibi belirli uygunsuzlukların tesadüfen meydana gelmediğine inanmak için güçlü gerekçeler sağlayan bir dizi faktör aracılığıyla doğrulanabilir. Bir bileşen çoğunlukla daha düşük kaliteli bir içerikle değiştirildiğinde süreçler mümkündür, bu genellikle sahtekarlık niyetini ima eden ikame vardır).

Hileli faaliyeti tanıma yeteneği, yalnızca alabileceği çeşitli biçimler nedeniyle değil, aynı zamanda ilgili gıda maddesinin güvenliğini veya kalitesini eşit derecede etkileyebilecek kasıtlı eylemleri kazara veya kasıtsız olanlardan ayırma ihtiyacı nedeniyle bir zorluk teşkil eder. Savunma için çıkarımları olan daha aşırı bir yön, biyo-terörizm yoluyla olduğu gibi, ideolojik olarak zarar vermeye yönelik kasıtlı tağşiş ile ilgilidir.